Amerikan Pitbull

Pitbull Hakkinda Genel Bilgi

1990'larin baslarinda, Pitbull kopekleri hakkinda o kadar fazla konusuldu ki, yayin organlari, il teskilatlarinda calisanlar, kisaca bilen bilmeyen buyuk bir topluluk bu kopeklerin uzerine gittiler. Tum hikayeler cok insafsizca, onyargili ve halki heyecanlandiracak hikayelerdi. Oysaki Pitbull kopeklerinin bu zamana kadar nasil yasadiklari, onlarin ne kadar gozupek ve sahibine karsi sadakati ile alakali hicbir olumlu yazi yazilmamistir. Kopek bakimiyla ilgili bircok pratik deneyimi olmayan insanlarin kulaktan kulaga dolasan fisilti haberleri, bu kopeklerin sadece asiri agresif yonlerini abartarak yanlis sekilde aktarmislardir. Elbette ki Pitbullar, kurt gorunumunde kuzu degildirler; ama kuzu gorunumunde kurtta degiller. Onlar bir bulldogtur ve karakter olarak bulldog ozelligi tasirlar. Dovus kopeklerinin en aranilan isimleridirler, ama bu mizacindan siyrilmalari tamamen, bu kopeklerin birbiriyle olesiyle kavga etmelerini, zevkle izleyenler icin gecerlidir.

Bircok gazete sutunlarinda, pitbullarin guclu ceneleri oldugunu ve spor icin dovusturulduklerini yazar. Bu da kopek meraklilari uzerinde bu tip ozelliklere sahip bir kopegin ev icn uygun olmadigi, egitiminin zor oldugu ve zincirsiz dolastirilamayacagi imajini yansitir.

1990'lardaki bu gelip gecici panihin en sasirtici yani Pitbull yetistiricilerinin neredeyse bu turun dusmani haline geldigi zamanlara raslamaktadir. bazilari üretimleri dusururken. bazilari da saldiri oelligini azaltmaya calisti Bazilari "kurt gorunumunden" bir kuzu oldugunu empoze etmeye calisti bazilari Pitbull'larin jenerasyon olarak Golden Retriever'lardan hicbir farki olmadigini soyledi. Bunlar tur icin acimasiz iftiralardi, tabi ki kopek sahibi ve halk icinde oyle. Sert ve zeki ozellikleriyle, o gune degin "pet" statusunde olmasalar da, Pitbullar tercih edilmeye baslandi. Pitbullar sert, koruma amacli ve ev icinde kullaniliyordu. Yine de Pitbull'lar unutulmamis ve onlarin yanlis tanitildigi dusuncesi hakim fikirdi. Ama onlar hakkindaki dovuscu kopek imaji hic degismemistir. Hatta kopek dovusu meraklilari bu is icin ozel ekstra guclu, sert kopekler yetistirmislerdir.

Tarihce
Tum kopeklerin 4 grup icersinden turedigini biliyoruz. Tazilar, Av kopekleri, Suru kopekleri ve Molossus/bullenbeisser'ler. Aslinda molossus (eski mastif) ve Bullenbeisser (Bullbiter-Bulldog) lar, teki bir isim altinda toplanmis iki ayri turdur. Molossuslar, cok genis bir mastif tipi kopegi icerir ve cok eski bir isimdir. Molossuslar eski Romali sairi Claudian'in da soyledigi gibi Ingiltere'nin genis agizli kopeklerini tarif ediyordu. Gerci bu ismin cin bozkirlarindan gocen "Alan" ve "Alaunt"lardan geldigi dusuncesi de soylentiler arasindadir. Tabi kanimizca bir kopek turunu belirli bir orijine baglamak da yanlis olur.

Romalilarin, Ingiltere'den getirttigi mastiflerin arenalarda dovusturmeleri, ayni zamana rastlayan iri Molossus'larin Italya'da ortaya cikmasi, belirli birkac Molossus cinsinin oldugunu gosteriyor. Bullenbeiser tarihini; Molossus'lardan ayirmak oldukca zordur. Mastiff-Buldog ismi belki de Bullenbeisser'in direk Molossus'lardan turediginin bir belirtisidir. Mastiff-Buldoglar daha sonralari mukemmel bir bull-baiter ve daha sonra domuz (boar) kopegi haline donusmustur.

Bullenbeisser terimini, bugunku AKC standartlarindaki modern Buldoglarla karistirmamak lazim. Bu sadece gosteri amacli yetistirilmis, calismaya gelemeyen kopeklerdir. Buldog terimi, bodur, inatci, cesaretli, cevik, anlamini kapsayan bir terimdir. Amerikan Kennel Club'in standartize ettigi kopegin bu terimle hayli uzak oldugu gorulur.

Bullenbeisser, cok ufak degisikliklerle modern Amerikan Pitbull Terrier'i ile ayni ozellikleri tasiyan bir turdur. A.P.B.T. damarlarinda cok azda olsa terrier kani tasimaktadir. 1800'lerin sonuna dogru, Bull terrier, Pitbull ve show Buldoglarin hepsinde degisik turler ve melezlerin ortaya ciktigi goruldu Fakat Pitbuldog'da bu degisim gozlemlenmedi.

Amerikan Pitbullar, Amerika kokenli yaklasik 25-40 kg. agirliginda bircok degisik renkte, kisa yumusak tuylu, mastif grubunun en belirgin ozelliklerini tasiyan bir turdur. Bu tur hakkinda pek cok efsane, kulaktan kulaga dolasan hikayeler mevcuttur. Yuk/agirlik cekme gardiyanlik, kontrol edilemeyen sinirlilik, kilitlenen cene gibi hikayeleri hepiniz duymussunuzdur.

Pitbullarin halen dovus icin kontrol edilemeyen bir guduyle hareket ettikleri, zincirsiz kontrol etmenin imkansiz oldugu; tabi ki sadece dilden dile dolasan hikayeden baska bir sey degildir. Dilerseniz bu Mit'ler uzerinde biraz goz gezdirelim.

Pitbullarin Safkan Olmayisi Hakkinda Soylentiler

Pitbullarin sicili "Amerikan Pitbull Terrier" (Kisaca Pitbull) olarak cok onceleri Amerikan Kennel Club tarafindan onaylanmistir. Zaten Pitbullarin tarihi, cok eskiye dayanir ve bu tur ile bircok diger turun ciftlestirildigi bilinmektedir. 1900'lu yillarda Colby turunun, bu tur ile ciftlestirilip ortaya ciktigi da bilinmektedir.

AKC, bu turu "American Staffordshire Terrier" olarak siciline kaydetmis. Ayrica United Kennel Club duzenli olarak her yil Pitbull'lari siciline kayit etmeye devam etmektedir. Ister UKC (United Kennel Club) ister ADBA (Amerikan Dog Breeders Ass.) olsun, her iki klupte Amerikan Pitbull Terrierini siciline kabul etmis kuruluslardir.

Size birkac ilginc olay anlatalim. Gerci Pitbull saldirilari ve isirma olaylari hakkinda gazete ve polis kayitlarinda o kadar cok rapor var ki; hangisini anlatmali karar veremiyoruz. ornegin, Los Angeles'ta gelisen bir olayin gazetedeki haberi soyle "Polis gorevlisi, yol kenarinda beklerken bir Pitbull tarafindan isirildi". Olayin asli ise soyle; hayvan-kontrolcusu tarafindan kontrol altina alinmak isteyen bir Alman coban kopeginin, polis memuruna saldirmasi ve bunun gorgu taniklarinca, duman rengi, iri, muhtemelen 35-40 kg. agirliginda disi bir Labrador kirmasi, olarak belirtilmesi bu olayi gazetelere "Pitbull saldirisi" olarak aksettirmistir.

Diger bir enteresan haber, bir polis yardimcisi K-9 kopeginin diger bir kopekle kavgasi sirasinda, polis memurunun kendi kopegini yanlislikla vurmus oldugu ve dovusteki diger kopegin bir Pitbull oldugudur. Bu haber de, daha sonra aciklanana gore K-9'la dovusen kopegin erkek bir Golden Retriever olduguydu. Bu olay gazetelere tabiki "Pitbull ya da Pitbull Collie Kirmasi olarak gecmistir. Goruldugu uzere boyle yuzlerce rapor mevcuttur ve bunlarin cogu asilsizdir.

Bircok insan Pitbull'lari sadece dovus kopegi olarak gormektedir. Fakat sunu bir dusunun; kac tane Irlanda wolfhound'u hala kurtlari olduruyor, kac tane Iskoc Deerhound'u geyik avliyor. Ama bilinen bir sey var Pitbull'lar dovusturulmek icin terrierlerle ciftlestirilmislerdir. UKC (United Kennel Club) literaturunde, dovus konusunda 1928-35 yillari arasinda sadece dokuz kopek bu klasmana tabi tutulmustur ve Pitbullar bu kategoride yerlerini almislardir.

Pitbullarin gosterecekleri performansa göre yetistirilmeleri onlarin gorunuslerinin de farkli olmasini saglamistir. 14 kiloluk bir Pitbull'da olabilir, 45 kiloda olabilir, atletik yapili veya iri cusseli olabilir, renkleri bir cok degisik sekilde gorulebilir. Bu sebepten dolayi Pitbullari belli bir standarta sokmak cok zordur.

Pitbullar hakkinda bir diger soylenti ve en korkunc olani "kitlenen cene"leri hakkindaki soylentilerdir. Dobermanlar hakkinda soylenen "beyinlerinin buyuyup kafatasina sigmamasi ve "cildirmalari" kadar yaygin bir soylentidir bu. Her kopegin cenesi kuvvetlidir. Bir Rotweiler bir Pitbulla gore daha iri bir kafa ve daha genis bir agiz yapisina sahiptir ve istese bir Pitbulldan daha sert isirabilir. Ama bu, bir kopek duvusunde Pitbullu yenebilecegi anlamina gelmez. Isiris gucu bu oyunlarda buyuk bir rol oynamaz. Bir Pitbull, bir objeyi isirdiginda, isterse onu hemen birakabilir. Pitbullar, yuzlerce nesildir, inatciligiyla taninirlar. Buldoglar da inatci oluslariyla bilinirler. Fakat Amerikan Pitbull Terrier adiyla bilinen gunumuz Pitbullari icin (bazi istisnalar disinda) bu hareketi gormek zordur. Kayitlardaki tum Pitbull saldirilari sadece diger kopekler gibi isirip birakmis olduklarini gosterir.

Bircok Pitbull oyun amacli objeleri isirmaya bayilir, bu belki de icinden gelen temel durtulerinin disa vurumudur. Ayrica onun potansiyel enerjisini ve eglenmesini saglayacak diger bir aktivasyon ise yerden yaklasik 1.5 metre yukarida asili duran bir hedef noktaya ziplayip onu yakalamasi ve onunla oynamasina izin vermektir. Bu aktivite Pitbullu agresif davranislar icine sokmaz. Aksine onun icindeki negatif enerjiyi azaltir. Yukarida asili duran torba, kopegin hayal gucune gore bir boganin en hassas noktasi olan burnunu temsil eder ve 30 kiloluk bir kopek ziplayarak 1 tonluk bir boganin burnundan yakalar ve asili kalir. Iste ziplayan ve havada torbayi kapan Pitbull eslesmesi de boyle anlatilir.
Pitbullar Isirirken Arka Azi Disleriyle cignerler
Bu cok enteresan bir hikayedir. Eski bir Pitbull sahibinin anlattigina gore, Amerikan Pitbullar, ondisleriyle isirip yakaladigi avlarini, bir yandan da arka disleriyle cigneyerek parcliyorlardir. Bu kesinlikle yanlis bir fenomendir ve kesinlikle yanlistir. Temel davranis ve psikolojik olarak hicir dayanagi yoktur. Bu is uzerine calisan (Isiran saldiran Pitbullar uzerinde) eksperler kesinlikle bu olayi dogrulamazlar.


Pitbullar Diger Hayvanlar Arasinda En Guvenilmez Olanidir

1884'te Vero Shaw'un yazdiklarina gore "Bir Pitbull", icinden gelen derin icguduleriyle, karsilastgi her kopege karsi asabi davranislar ve ustunluk gudusuyle hareket eder." Fakat cok az sayida Pitbull, diger hayvanlara karsi agresif davranislar sergiler ve bu cok nadir gerceklesen bir olaydir. Yalniz erken yaslarda, 6-7 aylikken, karsilasilabilecek bir durumdur. Bu yaslarda kopek diger kopekleri kesfetme, merakiyla onlara yaklasacak ve ustunlugunu kabul ettirmek icin onlarla munakasalara girecektir. Bu agresif davranislara aninda mudahale edilerek, egitimle bu hareketlerin devamliligi engellenmelidir.

En onemli faktor kopegin diger hayvan ve insanlara nasil davranmasi gerektiginin ogretilmesidir. Tabi ki Pitbullarin bu saldirgan karakterleri hakkindaki yazilari okuyanlar bu kopekleri bu amacla aliyor ve yetistiriyor, bska hayvanlara saldirmasinin normal oldugunu dusunuyorlar.ornegin simdiye kadar hicbir Pitbull kopegi yetistirmemis bir yazarin kitabinda; "Pitbullar dogalari geregi, sert yetisir ve diger hayvanlara karsi saldirida bulunmalari normaldir. Disariya cikarilirken kuvvetli bir tasma kullanilmalidir veya mumkunse bira agizlik kullanilmalidir" diye yazar. Tabi ki bunu okuyanlar Pitbull hakkinda ister istemez yanlis izlenimlere kapilacaktir. Bunlar tamamen yetistirilmeye alakali konulardir. Mastif ozelligi tasiyan tum kopekler yetistirmeye bagli olarak saldirgan ve koruma amacli yetistirilebilir. Veya baska bir tur kopek icinde bu gecerlidir. Fakat bilindigi gibi bircok yarisma duzenlenmektedir ve yarismaya dahil olan bircok kopek birarada bulunmaktadir. Boxer, Doberman, Bull Terrierler, Fox Terriers, Rottweilerlar, Malamutlar ve bircogu. Fakat aldiklari egitim sonucu hicbir sekilde yanlis bir davranista bulunmazlar. Sonucta asil olan egitimdir ve bu sekilde genellemeler yapmak son derece yanlistir. Bu yazilanlarin tersine Pitbulllar diger hayvanlarla cok iyi anlasan ve uyum saglayan bir turudur.


Pitbullar Hicbir Uyarida Bulunmadan Saldirirlar

"Uyari" kelimesi bir davranis gostergesidir. ornegin bir kurt yemek yerken digeri ona yaklasmiyorsa bu, kurtun digerine karsi sergiledigi davranistan kaynaklanir. Yemek yiyen kurt digerini, davranislariyla uyararak, uzakta durmasini, yaklasmamasini belirtir.

Butun Pitbullar saldirmadan once muhakkak uyarida bulunurlar. Bazi kopekler ozel olarak saldiri/koruma amacli yetistirilirler. Tabi ki bu egitim sirasinda, eger uyarma ve kontrol etmeyle vakit harcamamalari gerektigi ogretilirse, kopek hicbir uyarida bulunmadan saldirabilir. Belirttigimiz gibi bu sadece egitim sonucu gerceklesebilir.

Eski bir inanis olan "Havlayan kopek isirmaz" sozu kopegin uyarida bulundugunu tasdikleyen bir sozdur. Fakat butun hayvanlarin dogasinda kendi aralarinda veya baskalarina karsi bir uyari soz konusudur.


Pitbullar Isirdigi Zaman Santimetrekareye Bir Tonluk Bir Basinc Uygular

1970'lerin ortalarinda Doberman/koruma kopeklerinin hakkinda cikan ilk, isirma hikayeleriyle, kopeklerin isirdiklari alana uyguladiklari basinc konusu ortaya cikmisti. O zamanlar Dobermanlar icin belirtilen derece 400 PSI'idi ve 600-1200 PSI arasinda bir basina uygulayabildikleri soylentiler arasindaydi.

Vahsi kurtlarda bu basinc 600 PSI ile 2000 PSI arasinda degerlendiriliyordu, tabi ki bunlar kayitli sonuclar degil, sadece halk arasinda, dolasan soylentilerdi.

Gercekte, bu isirma basinci hakkinda hicbir ilmi olcum ya da arastirma sonucu yoktur. Bilindigi gibi Pitbullar 22 kilo 35 kilo arasinda degisen cinsleriyle bu isirma basinci konusunda yerlerini almis kopeklerdir. 55 kiloluk bir Pitbull, isir komutuyla birlikte isirmasi, 2 kiloluk cok kizgin ve sinirli bir Pitbullun isirmasinin ancak ucte biri kadardir. "Avlanma gudusuyle hareket" ve kendini koruma gudusuyle, hareket arasinda cok fark vardir. Avlanma gudusundeki bir kopek daha sert ve acimasizdir. Bu baslik altinda incelenirse Rottweilerlar ve Akitalar, coban kopekleri ve Dobermanlara gore cok daha sert isirirlar.


Pitbullar Dünyadaki En Güclü Kopek Türüdür

Belki de! cunku Pitbullar, kendinden cok daha iri kopeklerle mucadele edebilir hatta onlara karsi ustunluk saglayabilirler. 55 kiloluk bir Akita ya da Rotweiler 25 kiloluk bir Amerikan Pitbull tarafindan kafa tutulmasi, tabi ki bu kopek sahiplerini biraz uzebilir. Fakat Pitbullar yurek, beyin ve fiziksel kabiliyetini biraraya getirebilme kabiliyeti, onu diger kopeklerden ayiran bir ozelliktir.

"En guclu" kelimesini biraz acmak gerekirse, bu terimin genelde "agirlik cekme" yarislarinda kullanildigi ortaya cikar. Bu yarismalarda iki odul vardir. "En agir yuku ceken" ve "vucut agirligina oranla en agir yuku ceken" Ufak kopekler iri olanlara gore, her zaman vucut agirliklarina oranla daha fazla yuk cekerler. Fakat iri kopekler her zaman en agir yuku cekenlerdir. 60-70 kilo agirligindaki kopekler kayitlara gore 2,5 tona kadar agirlik cekebilirler. (Tabi bu, yuk cekme federasyonu kayitlarindaki tekerlekli bir araba uzerinde cekilmis en fazla yuk rekordur) Bu konuda en basarili kopekler safkan yada kirma Malamut'lar, St.Bernardlar, Danua ve Mastiflerdir. Pitbullarda bu yarismalarda yerlerini kanitlamis turlerdir, ozelliklerde 17-18 kilo agirligindaki ufak turler tabi ki bu, su anlama gelmesin ki Pitbullar cok guclu kopeklerdir. Onlarla ayni klasmanda yarisip, Pitbullari gecen bircok kopek turu vardir. Belki bunlar ozel olarak bu konu uzerinde yetistirilmislerdir. Ama yine de dunyanin en guclu kopegi Pitbullardir demek oldukca yanlis olur. Pitbullar, Buldoglar gibi yureklerinden ve durtulerinden kaynaklanan, fiziksel olmayan bir guce sahiptirler. Iste esas guclerini buradan alirlar.


Atilan Kursunlar Pitbullun Vucudundan Geri Seker

Bu sacma soylentinin tartismasini bile yapmak gereksizdir. Hicbir yasayan canlinin derisi veya kafatasi "kursun gecirmez" ozellige sahip degildir.


Pitbullarin oldurdugu Insan Sayisi, Populasyonuyla Orantilandiginda cok Fazladir

Pitbullarin populasyonu su ana kadar hic kimse tarafindan belirlenebilmis degildir. Dolayisiyla belirlenememis bir populasyon hakkinda boyle bir onerme yapmak yanlis olur Belki de bu oran sicile kayitli kopekler baz alinarak hesaplanmistir. Eger sicile kayitli kopeklerden bahsediliyorsa Amerikan Staffordshire Terrierleri, Amerikan Kennel Club Bull Terrierleri, Amerikan Stuff'ta sicil olarak degerlendirildiginde, populasyon olarak fazla bir sayi teskil etmezler. Aslinda bu olayin kokeni 1980'lerin ortalarina dayanir. O yillarda yuzlerce, hatta binlerce Pitbull UKC ve ADBA tarafindan sicile kaydedildigi halde, bir o kadari da kayitlara gecmemistir. Ayrica bir tek safkan Pitbulla en az 3-4 ciftlestirme gerceklestirildigi dusunulurse en az su anki tahmin edilen sayilarinin 4-5 kati daha fazla sayida olduklari kesindir ve populasyon olarak "Top Ten"de bulunacak kadar genis bir ailedir.